Επιλογή σφιγκτήρα (ligature) επιστομίου κλαρινέτου

Όσο και να ακούγεται απίστευτο ή επιλογή σφιγκτήρα είναι εξίσου σημαντική με την επιλογή καλαμιού και επιστομίου.
Επηρεάζει το παίξιμο μας ,τον ήχο του κλαρινέτου και την μάσκα μας.
Πριν περάσουμε στις επιλογές που έχουμε ας ασχοληθούμε λιγάκι για το πως γίνεται ένας σφιγκτήρας ,που φαινομενικά το μόνο που κάνει είναι να κρατάει το καλάμι κολλημένο στο επιστόμιο, επηρεάζει όλα τα παραπάνω.
Ως γνωστόν ,ο ήχος παράγεται
στο κλαρινέτο μας, όταν το παλλόμενο με μια συχνότητα καλάμι μας, χτυπάει στην ουσία πάνω στο 'πρόσωπο' του επιστομίου μας.
Την συχνότητα που το καλάμι μας θα πάλλεται την ρυθμίζουμε ανοιγοκλείνοντας τις τρύπες του σώματος του κλαρινέτου (έτσι επηρεάζουμε την ταχύτητα ροής του αέρα) ,φυσώντας με διαφορετική ένταση και διαφοροποιώντας την πίεση που του ασκούμε με την μάσκα μας.
Έτσι μπορούμε και παράγουμε ήχους με διαφορετικές συχνότητες ,τις γνωστές μας νότες.
Ας έρθουμε τώρα στο πώς ο σφιγκτήρας επηρεάζει την παραπάνω διαδικασία.

Ας υποθέσουμε ότι χρησιμοποιούμε τον κλασικό μεταλλικό σφιγκτήρα με τις δύο βίδες.
Αυτός ο σφιγκτήρας σφίγγει το καλάμι μας ασκώντας πίεση ουσιαστικά σε δύο σημεία του, ένα λίγο κάτω από το φαλτσαρισμένο σημείο του και ένα αρκετά χαμηλότερα.

Ας περιγράψουμε μερικά υποθετικά σενάρια για να καταλάβουμε ευκολότερα τον ρόλο του συγκεκριμένου σφιγκτήρα στην απόδοση του καλαμιού μας
Στο πρώτο σενάριο έχουμε σφίξει αρκετά την πάνω βίδα και λιγότερο την κάτω .Είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στον καθένα διότι είναι μαθηματικά αδύνατο να πετύχουμε την ίδια πίεση και στις δύο.
Τότε το καλάμι μας θα λειτουργεί και θα πάλλεται ως μια τραμπάλα. Δηλαδή σε ορισμένες συχνότητες ,θα έχει την τάση να έρχεται πιο κοντά στο πρόσωπο του επιστομίου μιας και το κάτω μέρος του που είναι πιο χαλαρό θα ανασηκώνεται ,επηρεάζοντας τον ήχο που παράγουμε. Φυσικά μην φανταστείτε ότι κάτι τέτοιο είναι ορατό ,μιλάμε πάντα για απειροελάχιστες ανοχές.


Στο επόμενο σενάριο κάνουμε ακριβώς το αντίθετο ,δηλαδή σφίγγουμε περισσότερο την κάτω βίδα και λιγότερο την πάνω. Τότε το αποτέλεσμα θα είναι ,σε ορισμένες πάλι συχνότητες το καλάμι μας να απομακρύνεται από το πρόσωπο του επιστομίου μας ,με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η μάσκα μας και φυσικά ο ήχος που παράγουμε.

Στα παραπάνω σενάρια ,μην φανταστείτε ότι λέγοντας σφίγγουμε λιγότερο την μια βίδα από την άλλη, εννοούμε μισή στροφή της βίδας ή κάτι τέτοιο. Μιλάμε πάντα για απειροελάχιστη διαφορά ,σε βαθμό που μπορεί να πιστεύουμε ότι έχουμε σφίξει το ίδιο και τις δύο βίδες.

Το συμπέρασμα από τα παραπάνω παραδείγματα είναι ότι ο σφιγκτήρας παίζει ρόλο στην δημιουργία του ήχου ,επηρεάζοντας τον τρόπο που το καλάμι μας εφάπτεται πάνω στο επιστόμιο σε ορισμένες φυσικά συχνότητες.

Αφού κατανοήσατε τα παραπάνω είναι πλέον πολύ εύκολο να καταλάβετε ότι τον ίδιο σημαντικό ρόλο παίζει και το υλικό κατασκευής του σφιγκτήρα (δέρμα ,μέταλλο ,σχοινί). Επίσης και ό τρόπος που σφίγγει (μία ή δύο βίδες κ.τ.λ)

Δυο λόγια για την κατασκευή του σφιγκτήρα.
Κατ αρχάς καλό θα είναι ο σφιγκτήρας μας να έχει μόνο μία βίδα σφιξίματος ,όχι γιατί σφίγγει το ίδιο σε όλα τα σημεία (αυτό εξαρτάται από την κατασκευή του) ,άλλα γιατί θα είμαστε σίγουροι ότι κάθε φορά που τον χρησιμοποιούμε σφίγγει με την ίδια αναλογία πίεσης το καλάμι μας πάνω και κάτω (το πόσο δυνατά βέβαια ,εξαρτάται από το πόσο εμείς γυρνάμε τη βίδα)

Επίσης μεγάλο ρόλο παίζει το υλικό κατασκευής .
Οι μεταλλικοί είναι πιο άκαμπτοι και δίνουν ξερό ήχο ενώ οι δερμάτινοι προσδίδουν γλυκύτητα στον ήχο και μεγαλύτερη ευελιξία στο παίξιμο.

Έχω κάνει μερικές επιλογές που θεωρώ κορυφαίες και σας τις παρουσιάζω.

Vandoren LC31L Klassik
Κορυφαία επιλογή ,μεγάλη ευελιξία, απλότητα κατασκευής ,γλυκός ήχος.

Vanoren LC21L Leather
Δερμάτινος σφιγκτήρας με μία βίδα σύσφιξης ,κορυφαία ποιότητα κατασκευής, εκπληκτική εφαρμογή ,εξαιρετική απόδοση ήχου (προσωπική μου επιλογή)

BG super revelation L4SR
Μέτρια ποιότητα κατασκευής ,ογκώδες , πολύ καλός χειρισμός του καλαμιού ,εξαιρετικός ήχος ,πολύ καλή τιμή.

Vandoren LC01P optimun
O καλύτερος μεταλλικός σφιγκτήρας της αγοράς ,υψηλή τιμή ,κορυφαία ποιότητα κατασκευής.

Parasxos Wooden ligature
Υλικό κατασκευής ξύλο , χειροποίητη Ελληνική κατασκευή ,ανάμεσα στις μεταλλικές και στις δερμάτινες με εξαιρετική απόδοση, υψηλή τιμή.

Για να σας μπερδέψω ακόμη περισσότερο ,οι μισοί κορυφαίοι κλαρινετίστες στον κόσμο χρησιμοποιούν μεταλλικούς σφιγκτήρες και οι άλλοι μισοί δερμάτινους ή από άλλο υλικό κατασκευής.

Προσωπικά θεωρώ ότι ένας δερμάτινος σφιγκτήρας με μονή βίδα φυσικά , είναι η επιλογή πού δεν υπάρχει περίπτωση να σας απογοητεύσει.